ایمنی مواد غذایی

چرا بهداشت مواد غذایی اهمیت دارد؟

انسان برای انجام کارهای خود به نیرو احتیاج دارد که این نیرو و انرژی را باید از غذای کافی و مناسب به دست آورد. اگر چه مواد غذایی برای سلامتی لازم هستند اما آلودگی و فاسد شدن آنها می تواند سلامتی انسان را به خطر بیندازد. گاهی اوقات آلودگی مواد غذایی قبل از تولید آنها ایجاد می شود ( بیماریهای دامی) ولی بیشتر مواقع آلودگی مواد غذایی در اثر ناآگاهی یا بی توجهی انسان در زمان کار کردن با آنها رخ می دهد.

رعایت بهداشت مواد غذایی مسئولیت همه افراد جامعه است. بخصوص کسانی که در تهیه و توزیع و نگهداری یا فروش مواد غذایی کار می کنند. اما پس از خریداری مواد غذایی در محیط منزل هم نکات مهمی در نگهداری و مصرف آنها وجود دارد که رعایت آنها به عهده اعضا خانواده بخصوص زنان است.

تقسیم بندی مواد غذایی مختلف از نظر سرعت فاسد شدن:

1- مواد غذایی زود فاسد شونده: مانند شیر، گوشت، ماهی، مرغ و سایر مواد غذایی حیوانی که باید آنها را فقط برای مدت کوتاه و آن هم در یخچال نگهداری نمود.

2- مواد غذایی نیمه فاسد شونده: مانند سبزیها و میوه ها که می توان آنها را در هوای خنک و بیرون از یخچال برای مدت کوتاه نگهداری کرد و در هوای گرم باید آنها را در یخچال قرار داد.

3- مواد غذایی دیر فاسد شونده: مانند حبوبات و دانه های غلات خشک (گندم و برنج) که این مواد را می توان در شرایط مناسب برای مدتی طولانی نگهداری کرد.

چه بیماریهای از طریق غذا منتقل می شوند:

Ø      آلودگی و فساد مواد غذایی می تواند مشکلات زیادی را برای انسان بوجود آورد. اگر مواد غذایی، مخصوصا غذاهای پخته، خوب نگهداری نشوند می توانند موجب مسمومیت غذایی شوند، از علامتهای مسمومیت غذایی می توان استفراغ و اسهال را نام برد.

Ø      میکروبهای که باعث بیماریهای اسهالی می شوند، معمولا از طریق مواد غذایی آلوده به انسان منتقل می شوند. در این میان اسهال خونی و تب روده ای بسیار خطرناک هستند.

Ø      ممکن است کسانی که به وسیله میکروب های روده ای آلوده می شوند بیماری واضحی نداشتته باشند و برای درمان آن کاری نکنند ولی میکروب در بدن آنها باقی بماند و دیگران را از راه مدفوع بیمار کنند.

Ø      اگر مواد غذایی از جمله سبزیها و کاهو به تخم انگل های روده ای آلوده باشند می توانند باعث بیماریهای انگلی مثل کرم و کیست شوند.

Ø      قارچ ها و کپک هایی که روی مواد غذایی نظیر آبلیمو، آبغوره، سس گوجه فرنگی و ... رشد می کنند می توانند باعث مسمومیت شوند و اگر مصرف این مواد مدت زیادی طول بکشد حتی می تواند موجب سرطان شود.

Ø      علاوه بر میکروب ها، مواد شیمیایی و سموم هم می توانند مواد غذایی را ناسالم کنند مثلا سم هایی که برای باغ های میوه و مزرعه ها قبل از برداشت استفاده می شوند می توانند منجر به آلودگی محصول شوند.

Ø      موادی که به غذاها اضافه می شوند تا ظاهر و طعم غذا را بهتر کنند مثل رنگها ، عطرها یا موادی که مدت نگهداری غذاها را بیشتر می نمایند اگر از نوع مناسب نباشند و به مقدار زیاد مصرف شوند باعث مسمومیت و بیماری خواهند شد.

Ø      اگر مواد غذایی در مراکز تهیه و توزیع آلوده شوند باعث بیماری و گرفتاری افراد زیادی می شوند.

مواد غذایی از چه راه هایی آلوده می شوند:

v     ممکن است مواد  غذایی در جریان تولید تا مصرف در مراحل مختلف آلوده شوند.

v     معمولا مواد غذایی به علت تماس با مدفوع انسن، مدفوع حیوانات یا مواد شیمیایی آلوده می شوند

v     میکروب ها، انگل ها و سایر چیزیهای که مواد غذایی را آلوده می کنند، معمولا از راه دست, حشرات، حیوانات، جوندگان و ظروف آلوده منتقل می شوند.

v     ممکن است مواد غذایی قبل از تولید یا توزیع آلوده شده باشند. این حالت زمانی ایجاد می شود که حیوانات به بیماری مبتلا باشند و این بیماری شیر یا گوشت آنها را آلوده کرده باشد.

v     با رعایت اصول  رعایت بهداشت فردی، بهداشت محیط، جلوگیری از تماس حیوانات و حشرات با غذا و نگهداری غذا در محل و محیط مناسب می توان در مراحل مختلف از آلودده شدن مواد غذایی جلوگیری کرد.