استراتژي هاي محلي در مديريت پسماندها در ايران

ساخت وبلاگ

در مقايسه بسياري از كشورهاي پيشرفته كه در دهه گذشته درخصوص مديريت پسماندها راهكارهاي جامع براساس اصول زيست محيطي (جلوگيري از آلودگي هاي زيست محيطي حال و آينده) همراه با قوانين اجرايي آن يعني توسعه پايدار را اجرا نمودها ند، وضعيت موجود مديريت پسماندها در اكثر شهرهاي ايران منحصر به جمع آوري و تلنبار در محلي خارج از شهر يا دفن غيراصولي در نتيجه آلودگي محيط زيست و از بين رفتن هزاران هكتار زمين در سال ميب اشد. زيرا در كنار افزايش جمعيت شهرها بر اثر ازدياد جمعيت و مهاجرت به شهرها، تغيير الگوي مصرف  توسعه يك جانبه صنايع بستهب ندي و تشويق الگوي مصرف موجب توليد پسماند بيشتر گرديده است. بدون اينكه براي انبوه مواد يكب ار مصرف غيرقابل تجزيه در طبيعت برنامه ريزي شده باشد. پس از بهره برداري از طرح هاي كمپوست تهران، اصفهان، مشهد و كرج اولين واحد بيوكمپوست ايران در شهر كرمانشاه همراه با طرح تفكيك پسماندهاي آلي در مبدا در سال 80 و پردازش پسماندها به روش كاهش حجم فيزيكي  بيولوژيكي شروع گرديد و نتايج مثبت آن براي بسياري از شهرهاي ايران الگو قرار گرفته و به لحاظ سرمايه گذاري مناسب و كارايي داشتن طرح و كيفيت مرغوب كمپوست حاصل از طرف وزارت كشور و سازمان حفاظت محيط زيست به عنوان پروژه پايلوت مورد حمايت قرار گرفته به طوري كه بهرهب رداري از پروژه هاي زاهدان و شهرستان لنجان شروع و پروژه هاي شهرهاي انزلي، سنندج، خمين، نجف آباد در دست بهرهب رداري و مطالعات شهرهاي ساوه، بروجرد، ايلام، شهرستان برخوار و ميمه اتمام، زابل ومنطقه هاي چابهار و ايران شهر با مشاوره و نظارت شركت بازيافت مواد و توليد كود آلي كرمانشاه در دست انجام ميب اشد. وزارت كشور در چهارچوب يك طرح ملي، مطالعاتي را درخصوص امكان سنجي واحدهاي بازيافت 10 منطقه از ايران انجام داده است. از سال 82 سازمان شهرداري ها بودجه هاي محدودي را براي حمايت از طرح هاي بازيافت به تعدادي از شهرها اختصاص و شهرهاي ديگرفعاليت هايي را شروع نمودها ند. قانون پسماندها در سال 83 به تصويب رسيد اما آيينن امه اجرايي آن هنوز اعلام نشده است. با توجه به اصل پيشگيري از آلودگي هاي زيستمحيطي ناشي از محل دفن غيراصولي پسماندها ضرورت مبرم است كه شهرداري ها براي تمامي بخش هاي مديريت پسماندها (آموزش، تفكيك، جمع آوري بازيافت و پردازش بخش هاي مختلف پسماندها) به صورت همزمان و سازمان هاي ذي ربط براي پردازش پسماندهاي خطرناك و صنعتي بيمارستاني برنامه ريزي اساسي نمايند.

طرح هاي پيشنهادي مديريت پسماندها براي شهرهاي مورد مطالعه

اهداف مديريت پسماند

  • حفاظت از محيط زيست منطقه (آب، خاك و هوا) در جهت توسعه  پايدار به طوري كه انگيزه شخصي شهروندان شود.
  • ارائه راه حل مناسب براي بازيافت مواد به طوري كه تا آنجا كه ممكن است توجيه اقتصادي داشته باشد يعني با هزينه كم، مواد با كيفيت و با ارزش توليد شود.
  • ايجاد اشتغال با محيط كار سالم و حقوق كافي در منطقه
  • استفاده بهينه با برنامه ريزي اصولي از امكانات فني، تكنيكي و  منطقه اي


ا جراي طرح آموزش تفكيك پسماندهاي آلي

  • اجراي طرح آموزش با اهداف ارتقاي فرهنگ زيست محيطي در بين تمامي اقشار شهروندان جهت:
  • كاهش توليد پسماندها از طريق الگوي صحيح مصرف
  • همكاري و جذب مشاركت عمومي در اجراي طرح تفكيك پسماندها در مبدا
  • در جوامع پيشرفته تفكيك پسماندها در مبدا جزو قوانين اصلي مديريت پسماند ميب اشد، زيرا تفكيك پسماندها به وسيله ماشين آلات يا پردازش پسماندها به روش دفن اصولي يا پسماند سوز(زباله سوز) بسيار پرهزينه و زمين براي محل هاي دفن بسيار محدود ميب اشد. بنابراين امكانات مورد نياز براي تفكيك پسماندها به بخش هاي بازيافتي و غيرب ازيافتي هم توجيه اقتصادي داشته و هم توجيه اكولوژي (استفاده مجدد مواد، صرفه جويي در هزينه هاي پردازش، محل دفن و ...) و اين در صورتي ممكن خواهد بود كه برنامه آموزش عمومي به صورت جامع و مرتبط از طريق تمام رسانه هاي عمومي به شهروندان ارائه شود.

اجراي طرح بيوكمپوست

پسماندهاي آلي (غذايي  باغچها ي) به طور متوسط 70 تا 80 درصد پسماندهاي شهرهاي ايران را پسماندهاي آلي (غذايي  باغچها ي) يا به اصطلاح پسماندهاي فسادپذير تشكيل مي دهد. محاسبات نشان داده است از هر تن پسماند به نسبت 80 درصد مواد آلي كه به صورت تلنبار دفع مي شود 400 متر مكعب گاز گلخانها ي و 600 ليتر شيرابه رها مي گردد، كه 99 درصد آلودگي هاي محل دفن را سبب مي شود. لذا در كشورهاي پيشرفته براي جلوگيري از آلودگي هاي زيست محيطي، تبديل پسماندهاي آلي  كمپوست  امري قانونمند است و در اولويت اول قرار دارد. فرايند بيولوژيكي پسماندهاي آلي تفكيك شده در مبدا را بيوكمپوست مينامند.

اجراي طرح آموزش تفكيك پسماندهاي خشك بازيافتي

در شهرهاي ايران به طور متوسط 7 الي 10 درصد پسماندها را كاغذ، شيشه، فلز، پلاستيك قابل بازيافت تشكيل مي دهد اگر اين بخش از پسماندها به صورت تفكيك شده جمع آوري شود، تمام آن قابل بازيافت میباشند.البته كاغذ جزو پسماندهاي آلي است اما چون به عنوان مواد اوليه براي توليد كاغذ، استفاده مي شود جزو پسماندهاي بازيافتي محسوب مي گردد.

اجراي طرح پردازش پسماندهاي غيربازيافتي به روش كاهش حجم فيزيكي  بيولوژيكي

در مجموع 10 الي 15 درصد پسماندها غيرقابل بازيافت ميب اشد (مانند كيسه هاي جاروبرقي، پوشك، ... كه قبلاً دفن مي گرديد. با توجه به اينكه  منشا كيسه پلاستيك و مواد يكبار مصرف و الياف و منسوجات مواد نفتي يعني انرژي ميب اشد، لذا در دهه گذشته يك روش ابداع شده است كه پس از پردازش به روش كاهش حجم فيزيكي  بيولوژيكي به عنوان جايگزين مواد سوختي (انرژي) در واحدهاي خاصي مانند كارخانه هاي سيمان به مصرف مي رسد. لازم به توضيح است 3 الي 5 درصد پسماندها خاكروبه ميباشد.

مهندسی بهداشت محیط...
ما را در سایت مهندسی بهداشت محیط دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : نظام الدین منگلی زاده epa بازدید : 981 تاريخ : جمعه 2 خرداد 1393 ساعت: 20:32

نظر سنجی

در قانون پسماندهای پزشکی ایران مصوب 1383 در کدام ماده مخلوط کردن پسماندهای پزشکی با سایر پسماندها و بازیافت آنها ممنوع اعلام شده است؟

خبرنامه