تكنو لوژيهاي تبديل بيو لوژيكي زباله (توليد كود كمپوست)

كمپوست سازي ويندرو:

ساده ترين و قديمي ترين روش توليد كمپوست مي باشد ،در اين روش توده هاي مواد به صورت طويل انباشته مي شوند .عرض آن در پايه 3.6-2.4 متر و ارتفاع 1.8-1.2 متر مي باشد . طول اين توده ها به صورت دلخواه به مقدار زباله در زمين موجود بستگي دارد . در اين روش عمل هوادهي با استفاده از هواي آزاد به شكل يك تكنولوژي ساده انجام مي شود . اين عمل بوسيله همزدن و برگردانيدن توده هاي كمپوست انجام مي گيرد .در اين روش تعداد دفعات برگرداندن 1 تا 5 بار در طول مدت 1 تا 6 ماه (كمپوست سازي كامل در 3 يا 4 هفته انجام مي گردد .بعد از آن عمل برگشت كمپوست بمدت 3 تا 4 هفته بدون زير و رو كردن براي عمل رسيدن فرصت داده مي شود)گزارش شده و مطلوب بوده است. در طي زمان رسيده شدن باقيمانده مواد آلي قابل تجزيه توسط قارچها و اكتينو ميست ها بيشتر كاهش مي يابند.

روش حوضچه اي:

در اين روش مواد قابل كود در حوضچه هايي كه درون زمين حفر گرديده اند لايه گذاري مي شوند .بدين منظور حوضچه هاي سيماني ويژه اي به عمق 1.5 متر و عرض 2متر به صورت موازي در كنار هم ساخته مي شوند .طول اين حوضچه ها به طور دلخواه و با توجه به قدرت بازدهي طرح از 7 الي 20 متر انتخاب مي گردد.

روش تو ده هاي سطحي :

توده هاي سطحي ساده و يا توده هاي سطحي طويل اغلب هنگامي مورد استفاده قرار مي گيرند كه سطح آبهاي زيرزميني بالا باشد زيرا براي استفاده از كودسازي ايجاد حوضچه مناسب نبوده و از نظر نشت آب بداخل حوضچه ها مشكلات خاصي را بوجود مي آورد.مناسبت ويژه توده هاي سطحي در مناطق گرمسير اين است كه به علت وجود حرارت نيازي به جلوگيري از پرت حرارت نيست ولي بالعكس يكي از خواص اصلي استفاده از حوضچه هاي كمپوست كنترل حرارت در مناطق سردسير است . بنابراين كود سازي به روش توده هاي سطحي معمولا براي مناطق گرمسير و كاربرد حوضچه هاي كمپوست براي مناطق سردسير برنامه ريزي مي شود. هزينه ساختمان به روش حوضچه اي در مقايسه با توده هاي سطحي زيادتر است . مخارج استقرار كود در حوضچه ها اساسي ترين هزينه ها را در اين روش بوجود مي آورد

روش توده هاي سطحي با هواي طبيعي بدون برگشت مواد:

اين روش در چين مورد تجربه قرار گرفته است. ني هاي خيزران يا ساقه هاي ذرت كه داراي قطري در حدود 75 ميليمتر هستند به فاصله يك متري به صورت افقي و متقاطع با ارتفاع 15 سانتي متر روي هم قرار مي گيرند . بدين صورت مواد خام كمپوست در محدوده ني گذاري شده جايگزين گرديده و با خاك مر طوب پوشانيده مي شوند . از اين مرحله به بعد سطح افقي توده با پوششي از خاك به آرامي كوبيده مي شود تا توده كمپوست در مقابل باران و اتلاف حرارت محافظت گردد . قابل ذكر است كه افزودن كود حيواني به لايه خاك پوششي سبب كاهش ترك هاي حاصل از خشك شدن آن خواهد شد . در ادامه عمليات پس از يكي دو روز كه پوشش خاك واقع در قسمت فوقاني توده كمپوست شروع به خشكيدن كرد ،ني ها را از توده بيرون مي كشند تا بدين ترتيب مجاري عبور هوا در قسمت هاي مختلف كمپوست به وجود آيد.

روش هوازي سريع به شكل راكتور هاي بسته افقي:

·         در اين روش ابتدا زباله ها درون قيف تغذيه مي شوند تا توسط نقاله بالا بر به اولين جدا كننده كه سرند گردان است منتقل شوند . در سرند گردان اين مواد تا قطر4 الي 5 سانتي متر جداسازي مي گردد و توسط تسمه به آسياب فرستاده مي شوند تا در حد2 الي 3 سانتي متر خرد سازي مي گردد .از اين پس مواد سبك مثل پارچه ،كهنه ،پلاستيك ومانند آن كه قابل خرد شدن نيستند به وسيله دستگاه مكش از خط توليد جداسازي و به مخزن ويژه هدايت مي شوند .آهن آلات در قسمت جذب آهن به وسيله آهن ربا جداسازي مي گردند.

·         در ادامه عمليات مواد آلي كه قابل كود سازي هستند توسط تسمه نقاله در امتداد خط توليد براي تجزيه در استابليزرها يا تانك هاي تثبيت مواد وارد مي گردند .در اين قسمت مواد مورد نظر بوسيله پمپ ويژه اي طبق برنامه مشخصي هوادهي مي شوند . در طي اين عمليات در صورت كمبود رطوبت ،آب يا لجن مورد نياز به تانك هاي تثبيت مواد اضافه مي گردد. رطوبت مطلوب در اين مخازن 50 درصد ،حرارت آنها بالغ بر 60 درجه سانتي گراد است.دراين سيستم دستگاه هواكش ويژه اي همواره توسط فيلتر تصفيه هوا يا اسكرابر ها هواي خروجي از تانك ها را كه معمولا از SO2،CH4،CO2، SH2،NOو گردو غبار تشكيل شده است تصفيه مي نمايد . زمان ماند در اين سيستم معمولا بمدت 7 شبانه روز طراحي شده و خروج زباله از مخازن به طور افقي انجام مي گيرد .از اين پس كمپوست در سرند لرزان كه داراي حركات افقي جانبي است جداسازي مي شود . در اينجا مواد سرريز شده سرند از خط توليد خارج شده و يا مجددا براي خرد سازي و تجزيه به پروسه توليد برگشت داده مي شود.

روش هوازي سريع به صورت راكتور هاي بسته عمودي:

·         در اين روش تمام قسمت ها ،مشابه سيلندرهاي بسته افقي طراحي شده است ولي به جاي راكتور افقي از راكتور عمودي استفاده مي شود .اين راكتور ثابت بوده و معمولا از 6 يا 7 طبقه تشكيل شده كه روي هم قرار گرفته اند . روش كار هر يك از يك سيلندرها در طبقات مختلف به شرح زير خلاصه مي شود:

·         روش اول:در اين روش ابتدا زباله اي كه در طبقه هفتم فوقاني تخليه مي شود پس از 24 ساعت از طريق بازشدن دريچه هيدروليكي در طبقه ششم تخليه شده و عملا هوادهي مي گردد. در اين طبقه نيز دريچه هيدروليكي مشابه طبقه هفتم پس از 24 ساعت باز مي شود تا مواد در اثر نيروي ثقل به طبقه پنجم هدايت شوند . در اين طبقه نيز عمل هوا دهي به وسيله پمپ هاي ويژهانجام مي گيرد.هكچنين گازهاي حاصل از تجزيه كمپوست بوسيله هوا كش به تاسيسات تصفيه و گازها هدايت مي شوند. از اين به بعد پس از گذشت 24 ساعت مواد به همين ترتيب به طبقات چهارم تا اول انتقال مي يابند تا سلسله مراحل تجزيه را طي كنند.

·         روش دوم:در اين روش به جاي دريچه هاي هيدرو ليكي از دريچه هاي گردان استفاده مي شود كه تنها به منظور تخليه مواد به طبقات پايين مورد استفاده قرار مي گيرد . در اين نوع راكتور ها زمان ماند مواد 7 روز به طول انجاميده و عملا هوادهي نيز مانند روش قبل انجام مي گيرد.

روش توده هاي سطحي با هوادهي مصنوعي بدون برگشت مواد (روش بارك):

·         در اين روش نيازي به زيرو رو كردن مواد نيست . اين روش كه در آمريكا تجربه شده است به روش بارك مشهور است .دميدن هوا به تودهايي كه اندازه 2.5 *5*20 متر ساخته شده اند با استفاده از يك پمپ هوا با قدرت 3/. اسب بخار انجام مي شودبدين ترتيب هوا از لوله سوراخ داري به قطر 100 ميلي متر به توده كمپوست وارد مي شود .اطراف اين لوله با ضخامت 200ميلي متري از مواد ريز و درشت پوشيده شده تا از عبور هوا اطمينان حاصل شود و از مسدود شدن سوراخ ها جلوگيري گردد.از اين به بعد و در انتهاي كار قسمت هاي فوقاني توده به ارتفاع 300 ميلي متر از كمپوست سرند شده ظريف پوشانده مي شود تا طي سه هفته درجه حرارت به 70 درجه سانتي گراد برسد .از اين

·         مرحله به بعد توده كمپوست به مدت 4 هفته در شرايط مناسب نگهداري مي شود تا زمان لازم براي بهينه سازي و عمل آوري كمپوست نهايي طي شوند . اين سيستم علاوه بر موثر بودن در انهدام پاتو ژنهايك روش ساده و ارزان محسوب شده و كيفيت كمپوست آن بسيار مطلوب است.

روش دانو:

·         در پروسه دانو براي دسته بندي و خرد كردن زباله از استوانه غلتان استفاده مي شود كه زباله به داخل آن تخليه گرديده و مشابه يك كارخانه كوچك عمل مي نمايد .بدين ترتيب زباله در داخل يك استوانه به دلخواه هوادهي و به آرامي گردانيده مي شود . در اين روش عمل آسياب در اثر سايش مواد و برخورد آنها به زائده هاي جانبي استوانه انجام مي گيرد . گنجايش سيلوهاي ويژه ذخيره مواد در اين روش از 20 تا 50 درصد كل زباله هاي روزانه را تشكيل مي دهد . براي انجام عمل هوادهي ،هر سيلو دو چرخش در دقيقه به دور خود انجام مي دهد . اما به علت رعايت موازين اقتصادي بهتر است كه با محدود كردن حجم و زمان تخليه زباله ،سرعتي متناسب با سرعت عملكرد سرند و آسياب مستقر در دستگاه بوجود آيد.

·         در تاسيسات كوچك معمولا سيلو هاي حذف شده و زباله در آسياب ويژه ريخته مي شود تا براي خرد تر كردن مواد مورد استفاده قرار گيرد . استقرار قيف ،نوار نقاله و دستگاه هاي جداساز و خرد كننده ها در داخل ساختمان ويژه نوعي جلوگيري از انتشار گرد وغبار در محيط كارخانه است . كنترل گرد وخاك زباله يك پديده بهداشتي در اين روش به حساب مي آيد . در اين گونه دستگاه ها ميزان گرد وغبار براي هر 100 تن زباله از 45 تا 90 كيلو گرم بر آورد مي شود .